Sevgili dostlarım yaz geldiğine göre hepinizin çok sevdiği İtalyan Gelato'sunu anlatma zamanı geldi. Buralarda Roma dondurması denilen, bizim meşhur Gelatomuzu ve neden dondurma değil de "Gelato" dediğimizi nedenlerini ile açıklayacağım.
İtalyanca anlamıyla "Gelato" dondurulmuş demektir ve İtalyan tipi dondurmayı belirtmek için kullanılır. Romalılar döneminde zenginlerin dağlardan kar buzu getirtip bunlara meyve suları ve şarap ekleyerek, serinlemek için yedikleri bilinmektedir. Ancak gelato bu hikayeden 1000 yıl kadar sonra doğmuştur.
Gelelim nasıl ortaya çıktığına; Grandük Cosimo De Medici çok ihtişamlı bir davet verip davetlilerinin hayran kalmasını istiyordu, bunu organize etmesi ve yeni bir tatlı sunması için zamanın ünlü mimarlarından birini Bernardo Buontalenti (Florence, 1531-Florence 1608) görevlendirdi. Bu kişi aynı zamanda matematikçi, mühendis ve ressamdı. Buontalenti buz, limon, şeker, yumurta, bal, süt ve bir damla şaraptan oluşan, içine de lezzet versin diye bergamot ve portakal aroması ekleyerek Gelato'yu icat etti, yalnızca bununla kalmayarak dükün bahçesine bir de tarihin ilk soğuk hava odasını kurdu. Gerçek Buontalenti orijinal dondurması yemek isterseniz Floransa'da Gelateria Badiani'de (Via dei Miile Floransa) yiyebilirsiniz. Galeto'yu bir mimarın icat etmesi çok ilginç değil mi?
Güney ve Kuzey İtalya’da, Gelato ve Sorbetto olmak üzere iki tip geleneksel dondurma üretilir. Gelato tam yağlı süt ve kremanın karışımıyla yapılır, daha az yağlıdır ve içerisine daha çok taze lezzetler ve malzemeler (çikolata, fıstık, vanilya) konulur. Bu nedenle de ice cream denen yağlı Amerikan dondurmasından ayrılır; lezzeti de kesinlikle farklıdır, taze yapılması, doğal malzemeler kullanılması nedeniyle daha sağlıklıdır.
Galeto'nun taze olarak günlük üretimi yapıldığı ve katkı maddesi konulmadığı için yapısal olarak fazla dayanıklı değildir, günlük tüketilmelidir. Yazları brioche arasında ve sabah kahvaltıda yemek gelenektir. Roma'ya gidenlerin mutlaka denemesini tavsiye ederim.
Güneyin Sorbettosu ise; taze meyve ve şekerle yapılan su bazlı hafif dondurmadır, Sicilya'da sabahları Espresso Granita olarak da farklı bir şekilde tüketilir.
AHUDUDULU GELATO (6 kişilik)
Malzemeler:
500 gr ahududu
400 gr süt
150 gr toz şeker
2 yumurta beyazı
250 ml krema
1 adet limon suyu ve rendelenmiş kabuğu
1 yemek kaşığı bal
5 gr vanilya (bulabilirseniz gerçek vanilya çubuğu çekirdeği)
Hazırlanışı:
Bir tencerede süt, limon kabuğu rendesi, yumurta akı ve şekeri karıştırarak kaynatın, sonra buzdolabına alarak soğutun. Başka bir kapta limon suyu ve ahududuyu iyice ezerek karıştırın, püre haline gelince sütlü karışıma ekleyin. Sonra bir başka kapta bal ve kremayı çok kabartmadan karıştırın, bunu da karışıma ekleyip düz bir borcam ya da kenarlı bir tepsiye koyun. Buzluğa koyduktan sonra her yarım saatte bir tahta kaşıkla dıştan içe doğru karıştırıp (toplamda beş kez) dört saat kadar bekleyin. Üzerini fıstık ya da beğendiğiniz bir sos ile süsleyerek servis edin.
Instagram: chefgeovani
Twitter: chefgeovani
